Kaynakça Nasıl Yazılır?
Tez yazma yükümlülüğü bulunan her öğrenci kaynakça nasıl yazılır, kullanılan kaynaklar, kaynakçada nasıl gösterilir sorularını sormaktadır Bu makaleyle beraber bu sorulara yanıt verilmesi amaçlanmaktadır.
Kaynakça nedir? Sorusuna kısa ve net bir yanıt vermek gerekirse; kaynakça, tez yazımında yararlanılan eserlerin listesi şeklinde ifade edilmektedir. Kaynakçanın nasıl meydana getirileceğini tezinizi yazmaya başlamadan önce öğrenmenizde yarar olacaktır. Tersi durumlarda kaynakça oluşturma süreciniz daha da karmaşık bir hal alacaktır.
Kaynakça Nasıl Yazılır, Atıflar Nasıl Gösterilir?
Yazılan tez, makale veya projelerde kullanılan tüm kaynakların bulunduğu listeye kaynakça veya kaynak listesi denmektedir. Bu noktada atlanmaması gereken önemli bir nokta, kaynakça hazırlanırken metinde başvurulan tüm kaynaklara yer verilmesinin gerekliliğidir. Kaynak listesi genellikle alfabetik sıra ile istense de bazı formatlarda metinde geçtiği sıraya göre sıralanması da gerekebilmektedir. Yani, esasında sizden talep edilen kaynak formatına göre hareket etmeniz gerekmektedir.
Kaynak gösterme formatı ne demek? Sorusunun üzerine gitmek gerekirse; bugün ulusal ve uluslararası düzeyde geçerliliği bulunan birçok kaynak gösterme şekline rastlanılmaktadır Bu formatlara örnek olarak, Turabian, Chicago, IEEE, MLA, APA verilebilir. Birçok kaynak gösterme formatı olsa da, en çok karşılaşılan kaynak gösterme formatları MLA ve APA’dır.
Yukarıdaki bahsedilen APA ve MLA kaynak gösterme şekilleri birbirlerine en çok benzeyen kaynak formatları olsa bile temel olarak birbirlerinden farklıdır. Türkiye’de bulunan üniversitelerin önemli bir bölümü tezler yazımı için APA formatını talep etmektedir. APA formatı genel olarak sosyal bilimlerde kullanılan bir formatken, MLA formatıysa felsefe, müzik, tiyatro gibi alanlarda kullanılmaktadır. Makalenin devamında en çok karşılaşılan kaynak gösterme şekillerinden biri olan APA kaynak gösterme formatı ile alakalı bilgilere yer verilmektedir.
APA’ya Göre Kaynakça Gösterme Nasıl Olur?
Alıntı yapılan kaynağın metin içindeki gösterimi yazar sayısına göre farklılık gösterebilmektedir. Kaynakların metin içindeki gösterimleri örneklerle aşağıda verilmiştir.
Tek Yazarlı Çalışmalar:
Yazar-tarih tipi alıntı yöntemi, metin içindeki uygun yere yazarın soyadını ve kaynağın yayım yılının yazılmasını gerektirir. Yayım yılının bilinmediği durumlarda yıl bilgisi yerine t.y. ibaresi kullanılır.
Alıntılar kitap, tez, rapor gibi sayfa sayısı çok olan kaynaklardan alıntı yapılıyorsa, alınan ifadelerin yer aldığı sayfa numarası da gösterilmelidir
Özcan (2003) çalışmasında…
Çalışma … olduğunu göstermektedir (Akif, 2010).
Araştırmada …. sonuçlar elde edilmiştir (Yılmaz, 2015: 78).
İki Yazarlı Çalışmalar:
Bir çalışma iki yazar tarafından yapıldıysa, metin içinde bu yayına her atıf yapıldığında her iki isme de atıf yapılır
Özdemir ve Dindar (2013) çalışmasında
Ostrow ve Chang (2013) … olduğunu belirtmiştir.
…… olduğu tespit edilmiştir (Kurtines & Szapocznik, 2003).
Üç, Dört ya da Beş Yazarlı Çalışmalar:
Çok yazarlı bu çalışmalara yapılan atıflarda sadece çalışmanın ilk yazarının soy ismi yazılır, arkasından vd. (ve diğerleri kalıbı için) kısaltması kullanılır ve yayımın yıl bilgisi verilir. İngilizce tezlerde vd. kısaltması yerine et al. kullanılır.
Borau vd. (2009) … olduğunu vurgulamıştır.
… öğrencinin tutumunu olumlu yönde etkilemektedir (Kisangau vd., 2007)
Yazar İsmi Belirtilmeyen ya da Belli Olmayan Çalışmalar:
Bir çalışmanın yazarı belirtilmemişse, metinde kaynağın ilk birkaç kelimesine (çoğunlukla başlığına) ve yayım yılına atıf yapılır. Sadece yıl parantez içinde belirtilecekse başlık italik şekilde, başlık da yıl ile birlikte parantez içinde verilecekse, başlık çift tırnak işaretleri arasında verilmelidir.
…. olduğu belirtilmektedir (“Çalışma Bulguları”, 2014).
Yazarı belli olmayan Hayalet Ev (2007) kitabı …..
Bir çalışmanın yazarı “Anonim” olarak belirtilmişse, metin içi atıflarda Anonim yazılır ve yıl bilgisi verilir.
Anonim (1999) veya (Anonim, 1999)
Online Kaynaklar:
Online olarak erişilen kaynakların metin içinde gösterilmesinde şu yöntemler kullanılır:
- Web sayfasından alınan yazının yazarı ve yılı belli ise; (Miller, 2014)
- Web sayfasından alınan yazının yazarı belli, yılı belli değil ise; (Miller, t.y)
- Web sayfasından alınan yazının yazarı belli değilse fakat web sitesi resmi bir kuruma ait ise; (Gazi Üniversitesi, 2014)
- Web sayfasından alınan yazının yazarı da kurumu da belli değilse yazarı belli olmayan çalışmalar için geçerli olan kurallara uyulmalıdır.
Kişisel İletişim Kaynakları:
Kişisel iletişim kaynakları; özel mektuplar, e-mailler, kişisel görüşmeler, telefon konuşmaları ve benzeri olabilir. Tekrar elde edilebilir veri sağlamadığından, bu kaynaklara kaynakçada yer verilmez, sadece metin içinde atıf yapılır. İletişim kuran kişinin isminin baş harfleri ve soy ismi ile birlikte iletişimin gerçekleştirildiği tarih mümkün olduğunca spesifik bir şekilde verilmelidir.
- Aksu (kişisel iletişim, Nisan 18, 2001)
(V. G. Nguyen, kişisel iletişim, Eylül 28, 1998)
Metin içinde yararlanılan kaynaklara ilişkin atıf kuralları Tablo 3’te özet olarak gösterilmiştir
Kaynaklar Bölümü:
Tezin yazım sürecinde yararlanılan tüm kaynaklar, alfabetik sıraya göre “KAYNAKLAR” bölümünde yer almalıdır. Farklı türdeki kaynakların gösterimine ilişkin örnekler aşağıda sunulmuştur.
Kitap
- Tek yazarlı kitap örneği
Yazar | Yıl | Eser Adı | Yayın Yeri ve Yayın Evi |
Erkuş, A. | (2013). | Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci | Ankara: Seçkin |
Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin
- Çok yazarlı kitap örneği
Yazar | Yıl | Eser Adı | Yayın Yeri ve Yayın Evi |
Aydın, N., Başar, M. & Coşkun, M. | (2007). | Finansal yönetim. | Eskişehir: Aktüel. |
Aydın, N., Başar, M. & Coşkun, M. (2007). Finansal yönetim. Eskişehir: Aktüel.
- Editörlü kitap örneği
- Özbek, M. (Ed.). (2005). Kamusal alan. İstanbul: Hill.
- Editörlü kitapta bölüm örneği
Kejanlıoğlu, B. (2005). Medya çalışmalarında kamusal alan kavramı. M. Özbek (Ed.), Kamusal alan içinde (s. 689-713). İstanbul: Hill.
- Çeviri kitap örneği
Bahtin, M. M. (2004). Dostoyevski poetikasının sorunları (C. Soydemir, Çev.). İstanbul: Metis
Makale
- Makale örneği
Yazar | Yıl | Makale Adı | Dergi adı, cilt ve sayı |
Sarıtaş, D., & Tufan, Y. | (2013). | İndirgemecilik açısından kimya öğretiminde makro ve mikro bilgi seviyeleri.. | Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 165- 192. |
Sarıtaş, D., & Tufan, Y. (2013). İndirgemecilik açısından kimya öğretiminde makro ve mikro bilgi seviyeleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 165- 192.
- 7’ den fazla yazarı olan makale örneği
Yalçın, N., Bilican, S., Kezer, F., Yalçın, Ö Arık, R.S., Türkmen, M., …. Asan A. (2014). Fen ve teknoloji eğitiminde kavram karmaşaları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 87-102.
- Gazete makaleleri
Öztuna, V. (2015, Aralık 5). Wifi’den 100 kat daha hızlı teknoloji: “Li – Fi”. Zafer, s. 2
Tezler
- Yayımlanmamış yüksek lisans ve doktora tezi örneği
Yazar | Yıl | Tez Adı | Üniversite Bilgileri |
Bayraktar, N | (2006). | Organ nakli – organ bağışı konusunda bilinçlendirme amacıyla interaktif eğitim materyali hazırlanması | Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
|
Bayraktar, N. (2006). Organ nakli – organ bağışı konusunda bilinçlendirme amacıyla interaktif eğitim materyali hazırlanması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çopur, Z. (2011). Aile değerlerinin finansman uygulamalarına etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bildiri
- Sempozyum ve Kongrelerde sunulmuş bildiriler
Odabaş, H. (2004, Ekim). İnternet tabanlı uzaktan öğretim modelinin bilgi hizmetlerine yönelik yükseköğretim programlarında kullanımı. Kütüphaneciliğin Destanı Uluslararası Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitabında basılan bildiriler
Boylu, Y. & Arslan E. (2013). Türkiye’deki turizm eğitiminde son rakamsal gelişmeler. 14. Ulusal Turizm Kongresi bildirileri 1, 539-556.
Raporlar
İlköğretim ve Eğitim Kanunu. (1961). T.C. Resmi Gazete, 10705, 12 Ocak 1961.
- Yazarı belli olan rapor
Erol, N., Kılıç, C., Ulusoy, M., Keçeci, M. & Şimşek, Z. (1998). Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu (Rapor No: 123). Ankara: Eksen Tanıtım
İnternet Kaynakları
- Elektronik ortamdan alınmış kitap örnekleri
Goodfellow, R., & Lamy, M. (2009). Learning cultures in online education. London: Continuum, http://site.ebrary.com/lib/gazi/docDetail.action?docID=10362025 sayfasından erişilmiştir.
- Doi’ li makale örneği
Podsakoff, N. P., Whiting, S. W., Podsakoff, P. M., & Mishra, P. (2011). Effects of organizational citizenship behaviors on selection decisions in employment interviews. Journal of Applied Psychology, 96, 310–326. http://dx.doi.org /10.1037/a0020948
- Elektronik ortamdan alınmış makale örneği
Çetin, T. (2003). Yalvaç şehrinde nüfus hareketleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 1-22.
- Elektronik ortamdan alınmış gazete makalesi
Hakan, A. (2015, Aralık 23). Dış politikada 7 olay 7 yorum. Hürriyet. http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ahmet-hakan_131/dis-politikada-7-olay-7-yorum_ 40030640 sayfasından erişilmiştir.
- Basımda olan makale örneği
Başbay, A. (baskıda). Öğretim programının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi.
- Elektronik ortamdan alınmış yayımlanmamış Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri
Tunçel, M. (2013). Çocukluğun oyunlar ile analizi: Türkiye’ de önceki nesillerde büyüyen çocukların oynadığı oyunlar ile 21. Yüzyılda büyüyen çocukların oynadığı oyunları karşılaştıran etnolojik araştırma. (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.