Tez Sonuç Bölümü Nasıl Yazılır?

SONUÇ

Bu tez çalışmasında sosyal medya gastronomi bilgi kalitesinin destinasyon yemek imajına etkisi araştırılmıştır. Örneklem olarak Adana’yı ziyaret eden ve gastronomik deneyimler yaşayan yerli turistler belirlenmiştir. Elde edilen bulgular üzerinden alanyazın ve uygulamaya yönelik çıktılar ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgulara göre, sosyal medya bilgi kalitesi değişkenlerinden yapısal bilgi kalitesi (β=0.200) ve bağlamsal bilgi kalitesinin (β=0.430) bilişsel yemek imajını olumlu yönde ve anlamlı etkilenmektedir (p0.05), buna karşılık bağlamsal bilgi kalitesinin (β=0.380) olumlu yönde ve anlamlı etkisi ortaya çıkmıştır. Test edilen bir diğer hipotez sonucuna göre ise bilişsel yemek imajının duygusal yemek imajını (β=0.540) olumlu yönde ve anlamlı olarak etkilenmektedir 

Bu araştırmada bağımlı değişken destinasyon yemek imajı olarak belirlenmiştir. Gerçekleştirilen alanyazın taraması neticesinde sosyal medya bilgi kalitesi değişkeninin turizm bağlamında turizm bilgi kalitesi ve destinasyon imajı arasındaki ilişki bağlamında çalışıldığı (Kim, Lee, Shin ve Yang, 2017; Nunthiphatprueksa, 2017; Zulzilah, Prihantoro ve Wulandari, 2019; AlGasawneh ve Al-Adamat, 2020; Rodriguez, Nassanbekova, Perez ve Uruzbayeva, 2020; Ali ve Xiaoying, 2021, Mistilis ve D’Ambra, 2008; Kullada ve Kurniadjie, 2021) buna karşın, ne yerli ne de yabancı alanyazında gastronomi bilgi kalitesi ve destinasyon yemek imajı değişkenleri arasında bir ilişkinin ele alınmadığı görülmüştür. Buradan hareketle bu araştırmada ortaya koyulan sosyal medya gastronomi bilgi kalitesinin destinasyon yemek imajına yönelik etkisi alanyazın açısından yeni ve orijinal bir bulgudur. Bilgi kalitesi değişkenine ait boyutların gastronomi bilgi kalitesi bağlamında güvenilir ve geçerli bir şekilde kullanılabileceğinin gösterilmiş olması ve bu değişkenlerin üç boyutlu destinasyon imajı teorik çerçevesini anlamlı olarak etkiliyor olması turizm ve gastronomi alanyazını bilgi birikimine katkı sağlayıcı bulgulardır. Destinasyon yemek imajı bağlamında revize edilen üç boyutlu imaj değişkenleri arasındaki teorik ilişkinin de alanyazındaki önceki çalışmalar ile benzerlik göstermesi de bir diğer önemli katkıdır. Bu araştırma kapsamında elde edilen bulgular turizm alanyazındaki sosyal medya turizm bilgi kalitesi ve destinasyon imajı ilişkisini araştıran çalışmalar ile de benzerlikler taşımaktadır. Turizm bilgi kalitesi ve destinasyon imajını ele alan araştırmalar (Kim, Lee, Shin ve Yang, 2017; Nunthiphatprueksa, 2017; Zulzilah, Prihantoro ve Wulandari, 2019; Al-Gasawneh ve Al-Adamat, 2020; Rodriguez, Nassanbekova, Perez ve Uruzbayeva, 2020; Ali ve Xiaoying, 2021, Mistilis ve D’Ambra, 2008; Kullada ve Kurniadjie, 2021) içeriksel ve içeriksel olmayan sosyal medya bilgi kalitesi boyutları altında sınıflanan yapısal (içerik), bağlamsal, temsiliyet, erişebilirlik ve sosyal bilgi kalitesi değişkenlerinin kimi araştırmada tamamının, kimi araştırmada ise bir kısmının farklı boyutlar şeklinde ele alınan destinasyon imajı değişkeninin olumlu yönde ve anlamlı olarak etkilediğini ortaya koymuşlardır. Gastronomi bilgi kalitesi bağlamında ele alınan bu araştırmada da benzer sonuçlar ortaya çıkmıştır. Örneğin, çok boyutlu yapısal ve bağlamsal bilgi kalitesi değişkenleri bilişsel yemek imajını olumlu yönde ve anlamlı olarak etkilerken, duygusal yemek imajını yalnızca bağlamsal bilgi kalitesi anlamlı olarak etkilemiştir. Sonuç olarak sosyal medya gastronomi bilgi kalitesi ile destinasyon yemek imajı arasında teorik ilişkinin varlığı test edilerek, turizm ve gastronomi alanyazını için önemli bir eksiği kapatabilecek ve gelecekte yeni araştırmaların yapılmasına dayanak oluşturabilecek bir tez ortaya koyulmuştur.

Her işletmenin var oluş amacı ve kuruluş gayesi kar elde etmek, bu karlılığı sürekli kılmak, rakiplere kıyasla daha üstün hale gelmek ve bu sayede varlığını devam ettirmektedir. Bu amaç doğrultusunda işletmeler, doğal olarak hedef kitlelerine kendilerini, ürün ve hizmetlerini iyi bir şekilde tanıtmak ve bu sayede müşteri portföyü oluşturmak durumunda kalmaktadırlar. Bunu gerçekleştirmenin temel yolu da iyi bir pazarlama stratejisi ve bu strateji kapsamında alınan doğru, hatasız ve isabetli kararlardan geçmektedir. Ancak işletmelerin izlemesi gereken pazarlama stratejisine, günümüze kadar farklı aşamalardan ve evrelerden geçerek, gelişen dünya ekonomisi, rekabet şartları, arz talep dengesi ve müşteri istek, ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda farklı anlamlar yüklenmiştir. Mübadele sureti ile ticaretin gerçekleştiği günlerden paranın bulunmasına, paranın bulunmasından sanayi devrimine, sanayi devriminden dünya savaşlarına kadar ticaret gerçekleşmiş olmasına rağmen özellikle dünya savaşları ile birlikte işletmeler açısından “pazarlama” kavramı stratejik bir silah olarak kullanılmaya başlanmıştır. Öyle ki üretim anlayışı, satış anlayışı, sosyal pazarlama anlayışı ve hatta son evrelerde global pazarlama anlayışı sayesinde pazarlama kavramı işletmeler açısından dünyaya hitap edebilecek bir konuma gelmelerine olanak sağlamıştır

Pazarlamanın işletmeler açısından giderek öneminin artmasına paralel olarak pazarlama kavramı da son zamanlarda mikro pazarlama, gerilla pazarlama, nöro pazarlama, yeşil pazarlama, dijital pazarlama ve ilişkisel pazarlama gibi onlarca pazarlama türüne ayrılarak önemini ve çeşitliliğini giderek arıtmaktadır. Bu pazarlama çeşitleri ve stratejilerine, özellikle literatürde son zamanlarda giren diğer bir pazarlama stratejisi ise girişimci pazarlamadır. Girişimci pazarlamanın literatüre girmesi ile birlikte tanımı ve çerçevesi de araştırmacılar tarafından belirlenmeye başlanmış ve zamanla, “işletmelerin sahip ve yöneticileri tarafından gerçekleştirilen faaliyet” (Stokes, 2000b), girişimci ve pazar odaklılık perspektifi ile “değer yaratmada, kaynakların dengelenmesinde ve risk yönetiminde yenilikçi yaklaşımlar yoluyla karlı müşterileri elde etmek ve kaybetmemek için fırsatların proaktif olarak tanımlanması ve fırsatlardan yararlanılması” (Morris, Schindehutte & LaForge, 2002) olarak tanımlanmıştır. Girişimci pazarlama bu vb. tanımlar kapsamında özellikle işletme sahip ve yöneticilerine proaktif olma, fırsat odaklı olma, müşteri odaklı olma, dengeli ve kontrollü risk alabilme, dengeli kaynak kullanabilme ve yenilikçi olabilme gibi misyon ve vizyon yüklemiştir. Her ne kadar girişimci pazarlama işletme sahip ve yöneticilerine böyle bir misyon ve vizyon yüklese dahi işletmenin diğer faaliyetleri ve fonksiyonları ile birlikte işletme sahibinin pazarlama fonksiyonunu tek başına mükemmel bir şekilde gerçekleştirmesi mümkün olmamaktadır. Bu süreçte de devreye pazarlama bilgi sistemleri girmektedir. Girişimci pazarlama stratejisine ve boyutlarına sahip bir yöneticinin bu stratejiyi daha anlamlı, doğru, hatasız ve işletme hedefleri doğrultusunda gerçekleştirebilmesi için sistematik bir bilgi birikimi, bu bilginin işlenmesi, yorumlanması ve pazarlama kararları için uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Tam da bu süreci pazarlama bilgi sistemleri yerine getirmektedir

Bu araştırmada da Türkiye’de faaliyet gösteren işletmelerin, girişimci pazarlama boyutlarına sahip olma düzeylerinin ve pazarlama bilgi sistemleri elemanlarını kullanım durumlarının belirlenmesi ve bu veriler kapsamında girişimci pazarlama ve pazarlama bilgi sistemlerinin işletmelerin pazarlama kararlarında ne düzeyde etkili olduğunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte pazarlama bilgi sistemleri ile girişimci pazarlama arasındaki ilişki de araştırmada ele alınmıştır. Araştırmanın hem Türkiye genelinde yapılacak olması hem de girişimci pazarlamanın literatürde daha çok küçük ve orta ölçekli işletmeler için yaygın olan bir tanım olarak ifade edilmesi sebepleri ile araştırmanın daha anlamlı olması açısından Türkiye’de faaliyet gösteren KOBİ statüsündeki işletmeler evren olarak belirlenmiştir. Araştırma anketi KOSGEB Başkanlığının yardımları ve izinleri çerçevesinde KOBİ statüsündeki işletmelere online olarak gönderilmiş ve toplam 3380 işletme ankete dönüş yapmış ve bu çerçevede araştırma 3380 örneklem ile gerçekleştirilmiştir

Araştırma kapsamında elde edilen verilere göre araştırmaya katılan işletmelerin ölçekleri Türkiye dağılımına paralellik göstermiş ve en fazla katılım mikro ölçekli işletmeler tarafından olmuştur. Araştırma özellikle pazarlama odaklı gerçekleştirildiği için işletmelerden alınan verilere göre, KOBİ’lerin yaklaşık %70’inin bir pazarlama departmanı veya herhangi bir pazarlama personelinin olmadığı görülmüştür. Bu durum aslında işletmelerin pazarlamaya verdikleri önem veya pazarlama stratejilerinin durumunu da ortaya koymaktadır. Ancak araştırmaya katılan işletmelerin çoğunluğunun özellikle mikro ölçekli olması göz önüne alındığında pazarlama departmanı veya pazarlama personelinin varlığının işletme ölçeğine göre farklılık arz edeceği düşünülmüş ve işletme ölçeğine göre bu fark analiz edilmiştir. Elde edilen sonuç, işletmelerin ölçekleri büyüdükçe pazarlama departmanı mevcudiyetinin veya pazarlama personelinin varlığının arttığını göstermektedir. Bu durum işletmelerin büyümesi ve kurumsallaşmasına paralel olarak işletmelerin de pazarlamayı ayrı bir fonksiyon olarak görmelerine ve pazarlama faaliyetine daha fazla önem vermelerine olanak sağladığını göstermektedir. Yine benzer şekilde işletmelerdeki pazarlama departmanı veya pazarlama personelinin varlığının işletmenin hukuki statüsüne bağlı olarak değiştiği de tespit edilmiştir. İşletmelerin hukuki statüsü şahıs işletmesinden tüzel kişi statüsüne sahip anonim şirket türüne geçtikçe pazarlama departmanı veya pazarlama personel varlığının da arttığını göstermiştir. Bu sonuçlar işletmelerde pazarlama için ayrı bir finansal ve beşeri kaynak ayırmalarının, işletmelerin büyüklüğü ve hukuki statüsü ile doğrudan ilişkili olduğunu ortaya koymuştur